Category: Non classé

La 51ena edicion de l’EOE se debanarà del 10 al 16 d’agost 2025 !

Totas las informacions (programa, inscripcion) sus aquesta pagina :

Aquesta annada, la dimenjada dei amics de l’EOE s’es desplaçada dins lo temps e l’espaci : rendez-vos èra donat ai amics de l’EOE que vòlon/pòdon per la dimenjada de Pascas dins la vila de Nissa.

Per de rasons pratiqui (la distància…), lo primier apontament èra lo dissabte a 12h30, au restaurant, per si retrobar e començar de descobrir li especialitats nissardi. Es Hit Import que nos a acuelhits : Hit es un discaire istòrico de Nissa qu’avia degut tampar e qu’a tornat durbir meitat discaire meitat restaurant. E dins un discaire, siam estats aculhits en música, per un disc de Nux Vomica d’un costat, e per Alice au pifre après. Lo plaser de si veire, de charrar un pauc, e es ja l’ora de passar a taula. Per aqueu premier rescòntre embé la coïna nissarda, de gnocchis èran au programa.

Un pauc de temps liure per si passejar, e si siam retrobats plaça Sant Francés en vila vielha : Alice, de la nòstra chorma d’organisacion, e lo sieu grop de gralhas nos avian convidats a un passa-carrièra. Tra lo Babazok (autre nom de la vila vielha), e dinc en riba de mar a Rauba Capeu (un luec onte i a fòrça vent, çò qu’es l’origina dau sieu nom). Avem pogut si passejar, charrar, far audir la música e la lenga dau país ai gens qu’èran curiós. Puei venguèt l’ora de pensar a minjar, e lo moment de tastar una especialitat de Nissa, la Sòcca!! Mas onte anar embé un grop d’una vintenat de gens ?

Es aquí qu’avem agut l’intervencion de Carlòta, nissarda membre de l’IEO 06, naissuda dins lo quartier dau pòrt fa mai de 80 ans. A decidit de nos menar da Pipo, carrièra Bavastro. E quora Carlòta decida, si fa coma aquò. Lo restaurant que vòl pas un grop tant numerós? Fa pas ren! I anam. Mai d’un vintenat de personas qu’arriban d’un còp dins un restaurant qu’es ja esquasi complet? Un pauc de negociacion e nos tròvan 3 taulas per nos installar. E aüra la carta : de sòcca segur, de pissaladièras, de mini-pans banhats. Dusc’aquí tot va ben. Mas tanben de sòcca garnida (cebeta, pebron, parmesan), e aquò n’es pas dau tot dins la tradicion nissarda. Çò qu’avem minjat èra bòn, mas que vergonha aqueli recetas per toristas!

Lo diménegue, aviam rendez-vos au mercat de la Liberacion davant la gara dau Sud, qu’es l’anciana gara renovada dei camins de fer de Provença. La novela gara, d’onte part lo trin dei pinhas (que va de Nissa a Dinha), es un pauc mai luenh darrier. Té, vist que parlam dau trin dei pinhas, es l’escasença per ieu per partejar aquela cançon Ne fermez pas la ligne du train des pignes, una cançon de lucha per gardar la linha fau quauqui annadas.

Tornam au mercat de la Libé. L’idea èra de descubrir d’especialitats de la region e de trobar de que portar per lo repais dau ser. Mas pendant que lo grop èra a si recampar, avem agut un convidat : Jérémie, magistre de classa bilingüe a Nissa, mas tanben jugaire de morra, pilo, de teatre nissard (embé la chorma dau teatre Francis Gag), e cronicaire dins Lo Diari. E donc si siam installats per charrar, d’ensenhament (cau saber qu’a Nissa i a d’ensenhament bilingüe dins doi escòlas, e de cors de nissard dins mai d’un colègi/licéu), mas tanben de cultura occitana a Nissa e dins lu territoris de la nòstra chorma. Bòn, teatre Francis Gag, Morra, pilo, mi sembla que caudria presentar tot aquò, non? 

Per lo pilo, es un espòrt tradicionau de la region de Nissa que si juega emb una pèça traucada. Per mai d’informacion, podètz gaitar sus occitanica ò escotar (encara un còp) Nux Vomica.

La Morra es un juec tradicionau dau país nissard que siguèt enebit, e si torna practicar despí quauqui annadas. Un libre e un tutorial nos pòdon ajudar a conóisser aqueu juec. 

Per lo teatre Francis Gag, es una chorma de teatre en nissard que juega doi peças de teatre cada an dins lo teatre Francis Gag (teatre en vila vielha), generalament ai mes de decembre e de mai. Dins lo repertòri, i a de pèças d’un repertòri istòrico, e de pèças de creacion mai recentas. La tropa pòt se deplaçar per juegar en defòra de Nissa finda. Vos conselhi lo site del Theatre niçois Francis Gag : es possible de veire lo repertòri de la chorma, la sieu actualitat, mas tanben de legir li pèças (ò de n’en veire de videòs).

Veètz que i avia de que charrar sus la cultura nissarda! De qué donar de tematicas possibli per d’escambis culturaus finda.

L’apontament seguent èra a 14 oras per una visita guidada de Nissa en nissard. Lo guida èra Patrici Arnaudo, magistre de nissard. Nos siam retrobats plaça Garibaldi, davant l’estatua de Giuseppe (Pepin) Garibaldi, nascut a Nissa en lo 1807. Avem començat per rescontrar aquel òme important dins l’istòria de Nissa, mas tanben de si demandar çò qu’èra Nissa a la sieu epòca. Puei, siam anats rescontrar una autra eroïna de Nissa: Catarina Segurana, una eroïna dau sètge de Nissa pendant la guèrra facha per una aliança franco-turca. La cançon “Enfants de Nissa Maritima” que podetz escotar aqui nos ditz d’alhors que lu enfants de Nissa Maritima son toi enfants de Catarina. Avem caminat dins la vielha vila tra d’autres personatges de l’istòria nissarda : Joan Nicola (qu’a fondat la chorma folclorica La Ciamada Nissarda, e qu’a escrich mai d’uni cançons en nissard), Juli Eynaudi, un poeta Nissard, Rosalindou Rancher, un autre poeta nissard (que la Nemaïda èra au programa de l’agregacion d’occitan de 2025), e encara Francis Gag (e li cronicas de Tanta Victourina que si pòdon retrobar dins Li minuta nissardi). Avem tanben parlat dau castèu, e de la sieu còla, que lo castèu èra un luec de vida dins la Nissa istòrica, mas qu’aüra, i a pus de castèu, mercés au rei de França Louis XIV. La visita s’es acabada davant lo palais dei ducs de Savoia, aüra residència prefectòrala. Una visita rica en descubèrtas, tant per lu luecs que l’istòria e la cultura de Nissa.

Per la serada dau diménegue dau ser, la serada maja d’aquela dimenjada, nos siam retrobats ai Diaus Blus, carrièra de Turin. Repais partejat, música, danças e cants èran au programa d’aquela serada co-organisada embé la corala feminista Les grenades rouges. E de segur escambis per presentar l’EOE ai curiós (que vendràn bessai d’interessats ò de participants). Avem donc minjat, charrat, dançat, e cantat. Un cansonièr, que mescla de cançons de l’EOE, dau país nissard, e de tota l’Occitania, èra distribuït per la dimenjada. Per lu curiós, lo podètz tornar trobar a la fin de l’article. Un bòn moment de partatge qu’aquela serada.    

E la fin de la dimenjada arribèt lèu lèu. Encara un repais partejat, mas aquest còp en riba de mar : lo soleu èra de la partida, e cadun podia venir e partir au sieu ritme, e en fonccion dei constrenchas per tornar a maion. Segur, pendant aquelu tres jorns, avem pas pogut veire tota la Nissa « nissarda » : festins (dei Mai, dei cogordons, ò dins lo reire país), teatre en nissard, balèti, visita dins li valadas (Palhon, Roia, Vesubia, Tinea), i a encara tant de cauas de descubrir. Mas avant, es bessai l’ora de si dire « a lèu lèu a l’EOE »!

Autri referèncias sur Nissa forra-bora:

• per lu legeires de romans policièrs, podetz tornar descubrir Nissa dins lu libres de Michèle Pedinielli (Boccanera per exemple) 
• Per legir de textes en nissard, podètz anar dins la rubrica Ribon-Ribanha dau site de l’IEO 06 
• Lo site dei Grenades Rouges embé lor cansonièr 
• Coïna nissarda e un libre de recetas

Per festejar los cinquanta ans de l’EOE, decidiguèrem de fargar un objècte simbolic e artesanal, per que los estagiaris pòscan tornar a l’ostal amb un bocin d’EOE.

L’idèa èra d’utilizar las competéncias creativas de l’equipa, coma la serigrafia, qu’aviam aprés als Escambis Occitans de la Davalada en 2022.

Nos retrobèrem per passar una dimenjada de serigrafia intensa. Nòstras temptativas d’afichas, a causa de la calor que fasiá secar la tinta tròp lèu, foguèron pas pro bonas per prepausar las resultas a l’estagi.

Coma res se pèrd pas, adaptèrem l’imatge prevista per ne far d’écocups d’anniversari.

Mas la serigrafia dels sacs foguèt una bona capitada ! N’en faguèrem un bon centenat, dins un talhièr improvisat. E aprèp, escriguèrem puèi nosèrem d’etiquetas de papièr, amb de fils reciclats.

100% reciclat, 100% artesanal, 100% fait a l’ostal !

A l’Escòla Occitana 2024, las sacas, renomenadas «Trigossacs», foguèron prepausadas a la venda a la librarià, e faguèron una polida decoracion per las parets. Foguèt un succès incresible, e los 100 foguèron venduts abans la fin de la setmana !

Ara cada proprietari d’aquesta saca porta qualques mots d’occitan dins l’espai public…

« L’Isla del Tresaur Interdit », creacion originala e animacion pels Talhièrs de l’Energia e del Temps

Los Talhièrs de l’Energia e del Temps, una associacion que prepausa de talhièrs bilingües occitan/francés, an plan decidit de festejar lo cinquantenari de l’Escòla Occitana d’Estiu amb nautres !

Per aquò far, an soscat a una novèla creacion especiala cinquantenari. Aquò venguèt un jòc gigant que se sona l’Isla del Tresaur Interdit… Lor avèm demandat de nos contar coma es nascuda aquela aventura novèla :

“Aquela aventura comencèt 3 ans fa, quand l’Universitat Occitana d’Estiu (UOE) de Nimes, nos sollicitèt per una creacion de talhièr sus la tematica : Urgéncia climatica, Urgéncia linguistica.” Marion e Robin, co-fondators dels Talhièrs de l’Energia e del Temps, decidiguèron de convidar de personas volontàrias per crear un talhièr adaptat a la demanda, en còla. Mercés a l’engatjament de l’UOE, avèm poscut convidar la petita còla de creators pendent tota la durada de l’UOE, dins l’idèa de prene lo temps de s’encontrar. Es atau qu’en 2022, avèm creat lo Servici de las Urgéncias Societalas (SUS), un talhièr que parla d’urgéncias e de diversitat bioculturala.

Nos sèm regalats a animar lo talhièr SUS e l’avèm doncas prepausat a l’EOE de la meteissa annada ont los estagiaris nos an fòrt plan aculhits tanben. En 2023, bastissèm amb l’UOE un programa en 3 talhièrs : SUS e 2 talhièrs d’intelligéncia collectiva per crear mai de ligams amb los actors locals… Mas la còla es d’a fons e dins un entosiasme fòl avèm creat la Manufactura dels Mondes Novèls (MNM). Un talhièr que mòstra l’acceleracion del temps e las dificultats a gerir los enjòcs màgers dins aquel contèxte.

Encara un còp nos sèm regalats a animar lo jòc amb tota la còla a l’UOE puèi a l’EOE. A la fin de l’animacion de la Manufactura dels Mondes Novèls, coma aprèp SUS, sèm demorats longtemps a escambiar amb los estagiaris de l’EOE suls messatges veïculats pel talhièr… e a la fin, nos an dit amb lo sorire e una punta de desfís “nos triga de veire çò que faretz l’an que ven !”

Aquelas creacions, SUS e MNM, permeton de rendre accessibles de fenomèns complexes de nòstra societat. Los participants son convidats a experimentar quicòm de fòrt, a travèrs un jòc de vulgarizacion.

En 2024, nos sèm concentrats sul cinquantenari de l’EOE e avèm creat un talhièr, totjorn dins aquela dralha de soscadissas societalas e tanben dins l’esperit de la fèsta.

Avèm començat la novèla creacion en genièr amb la tòca d’animar la setmana de l’EOE a l’entorn d’un ambient festiu e memorable. Voliam un jòc que permetriá a totes los estagiaris de participar, es a dire 200 personas – dont un vintenat de dròlles. Un desfís novèl per nòstra còla ! I avèm dedicat d’energia e de temps : a distància un vintenat d’escambis creatius (x3 oras) e 2 seminaris de 5 jorns. Per abordar la democracia e lo temps collectiu, avèm creat un jòc de piratas : l’Isla del Tresaur Interdit.« 

Cars estagiari.as, avètz participat, avètz experimentat…
Avètz poscut seguir l’installacion en dirècte pendent tota la setmana de l’EOE : l’Isla del Tresaur Interdit es apareguda jos vòstres uèlhs curioses. Avètz fargat vòstre equipatge, avètz inventat un drapèu, un nom e un crit… e avètz talament chicanat pendent lo jòc ! Meritatz doncas plan vòstra distincion de Piratas de l’EOE.

Per de polits sovenirs : https://peertube.boc47.org/w/iqJvaZ4H5JbJMDMMhuZPJZ

[Se voletz comunicar sul jòc, mercés d’utilizar puslèu aquela version corta de la video per desvelar pas tròp de l’Isla del Tresaur Interdit. Per tota question o escambi, podètz contactar los Talhièrs de l’Energia e del Temps per corric electronic : contact@ateliersdelenergieetdutemps.fr]

Un Grandmercé a totes !
Vos daissam en musica amb qualquas fòtos e aquela polida cançon… que demòra de com cau dins lo cap ! 😀

L’ora es al bilanç per aquesta 50ena edicion de l’Escòla Occitana d’Estiu a Vilanèva d’Òlt que se debanèt del 11 al 17 d’agost.

Per aquesta edicion especiala,  las participacions èran a l’auça amb mai de 200 estagiaris e estagiàrias !

L’interdialectalitat foguèt encara un còp una capitada amb un cors novèl en provençal. Los corses de lengadocian, gascon o lemosin son totjorn prepausat en doas versions : “normala” amb doas oras de corses per jorn o “intensiva” amb 6 oras.

L’aprèp-miègjorn, los estagiaris an pogut aprofièchar de diferents talhièrs coma lo cors de catalan, l’iniciacion a la toponomia, las danças tradicionalas, un talhièr de relaxacion, un talhièr de BD, lo talhièr de cant, la fabricacion d’instruments de musica, lo bal de baston…

E podèm pas parlar de l’EOE sens parlar de l’estanquet ! Cada ser, una scèna dobèrta ont podètz escotar de cantas, de poesias… E la fèsta contunha aprèp la velhada amb cants e bals, animat per Joachim del grop Man Encantada, qu’avèm pogut tornar trobar sus la scèna a la fèsta occitano-catalana de Vilanòva lo divendres de ser.

Enfin, per festejar lo cinquantenari, la còla de l’EOE organisèt una jornada especiala. Lo matin, un jòc gigant en exterior sus la tematica dels pirates : un jòc d’aventura e de reflexion en equipa ! L’aprèp-migjorn, de taulas redondas per parlar del passat e de l’avenidor de l’EOE. En debuta de serada, un aperitiu convivial a l’estanquet. E la jornada s’acabèt amb un bal animat primièr per Cazellots e segond per Camille en Bal.

Un grand mercés als estagiaris e als benevòls per aquesta setmana !

A l’an que ven !

Après Tolosa (2019, 2020), Montpelhièr (2022), Girona (CAT, 2023), avem causit una novèla destinacion per la dimenjada dels amics de l’EOE : Pau. Mas pas per una dimenjada a l’azard, non, mas pel Carnaval Biarnés. Un còp la destinacion de la dimenjada causida, caliá s’organisar. L’idea èra d’aver una tematica comuna, ligada a l’EOE, per los desguisaments de carnaval. E vist qu’aquesta annada es un annada espaciala, amb los 50 ans de l’associacion, la tematica causida èra tota trobada : lo cinquantenari, de segur! Avem donc dedicit d’aprestar un cortègi de candèlas. Un patron foguèt mandat als inscrichs a la dimenjada, e una polida còla se recampèt per confeccionar los desguisaments. Òsca a els! E en mai dels desguisaments, an fabricat una còca pel cortègi.

Per aquela dimenjada, se sèm donat rendètz-vos per la serada del divendrès. Mas coma los membres de l’associacion venon de mai o mens luenh, arribem a Pau progressivament. E es coma aquò que pendant las scenetas e lo passa-carrièra, començam de rescontrar los amics de l’EOE, totjorn amb aquel plaser de se tornar trobar. Una primièra serada del Carnaval Biarnés dedicada a Carronha, la hemna dau Rei Sent Pançard, que s’es acabada per un espectacle de danças e un concert de La Mal Coiffée, Tust e Los Sara Fontan.

Per lo dissabte, nòstra còla s’es retrobada al restaurant : l’escasença de se poder veire e de charrar de tot çò que s’es passat dempuèi l’EOE passada, dels pròjectes de cadun e de l’associacion. Puèi ven lo temps de se preparar pel passa-carriera del Carnaval Biarnés, que la còla de l’EOE i participa oficialament : d’unes cargan lo desguisament preparat, d’autres lo descobrisson, d’autres tanben van preparar la còca d’aniversari (lo nòstre carri de carnaval), tot aquò onte podem, que lo temps es pas de la partida. Enfin, es l’ora de se retrobar davant l’ostal de la comuna. Las flamas de las candèlas son aisidas de trobar. Dos balons, 5 e 0, se podon remarcar dins lo cèl. Sent Pançard a recebut las claus de la vila e lo passa-carrièra pòu començar. Bona novela : la pluèja nos a daissat tranquilles per lo passa-carrièra. Avem pogut caminar en musica, las gens èran curióses de saber perqué de candèlas, e avem pogut parlar de l’EOE. Fin finala, sèm arribat davant lo palais de justícia. En musica («Carnaval es arribat »), èra l’ora de jutjar Sent Pançard e Carronha. E es aquí que la pluèja es arribada : d’unas candèlas se son atudadas, d’autras escondudas sota un parapluèja. Fin finala, avem pogut -entre doas raissas- veire lo jutjament en occitan de Sent Pançard e Carronha. An ben provat de se defendre, mas de segur, èran declarats « copables ». Nòstre grop de candèlas s’es un pauc trobat desseparat entre la pluèja e lo camin fins al lenhièr, mas se sèm retrobats per una novela serada de concerts.

Lo dimenge de matin, avem capitat de se levar per se retrobar a la Ciutat, un luòc qu’amassa los que trabalhan per la lenga occitana a Pau. Avem pogut visitar aquel luòc onte avem retrobat los bureus dau Congrès, dau Cirdòc, de Cerc, dau Cfpòc (e n’en desmembri), tot aquò mercés a Aure Seguier (aviá presentat lo trabalh del Congrès a l’EOE) que nos a guidats dins la Ciutat.

Un darrier repaish tots amassas, e es ja l’ora de se separar e de se dire a lèu. E per quin eveniment? Los 50 ans de l’EOE de segur!

Enquera 3 jorns d’escambis riches a Colonha, Gers

Per la tresesma annada, se sem retrobats a Colonha, Gers, per los Escambis Occitans de la Davalada (EOD) 2023, organisats per l’associacion EOE (Escòla Occitana d’Estiu), amb coma partenaris Radio País, los Talhièrs de l’Energia e del Temps, l’Ostau Comengès, l’illustratora Juliette Armagnac, lo Creo Tolosa, Ox’ivent, lo Cirdòc, l’Oplo.  Après d’escambis sus la visibilitat de l’occitan (en 2022), sus l’aprentissatge per lo jòc, los projèctes, e lo plurilingüisme (2021), avem chausit questa annada coma tematica : “Coma facilitar l’encontre e lo partatge tant de la lenga coma de la cultura occitanas?”

Coma per las doas prumieras edicions daus EOD, los tres jorns eran en autogestion e participatius. Quò vòl dire que tot lo monde participa a tot : cosina (se sovendrem tots dau pastisson au chocolat preparat per los dròlles), recapte, lavar la vaissella, etc, de segur en fonccion daus besonhs. Pendant los tres jorns, doas exposicions eran presentadas : una sus « era hesta dera Sant Joan » portada per eth ostau Comengés e una dau Cirdoc “País de cultura” sus la diversitat de la cultura occitana.

Enquera un còp, fugueren tres jorns d’escambis riches, alternant discutidas e creacions collectivas intergeneracionalas, amb de moments en grop per daissar a tot lo monde la possibilitat de s’exprimir.

 Dins los moments de discutidas, se sem interessats mai particularament a la nòstra coneissença de la cultura occitana, e a la percepcion -per nos e per los autres- de la lenga e de la cultura (totas las formas de cultura : tradicionala, de uei, folclorica, etc) occitanas . Tot quò via d’animacions/juòcs adaptats a quela reflexion.

Puei per la partida creacion daus escambis, l’idea era de donar e de se donar de desfís a l’entorn de la cultura occitana, e de sa transmission. Avem creat amassa un desfís per chada setmana de l’an que ven : imaginar de desfís divers, lor redaccion/relectura, illustracion, enregistrament de lor presentacion, qué trabalh! Avem capitat d’aver 52 desfís diferents : n’i a per tot lo monde, de desfís per far descubrir aus autres, de desfís a se donar, dins la coneissença de la lenga, de la musica, de la literatura e encara mai. Los escambiaires son tots tornats amb un desfís de realizar en 2024. Mas publicarem tanben queu desfís sus Instagram, Facebook, sul site e a la ràdio.

Qui vòu participar?

A leu per la descuberta daus desfís, sul site o sus Intagram.